Invloed van het Inflatiespook op de Advocatuur als onderneming

Een Thomson Reuters rapportⁱ van 8 augustus 2022 laat zien dat de Law Firm Financial Index in Amerika in de eerste kwartalen van 2022 scherp is gedaald. Lagere omzetten; veelal gelijkblijvende kosten.ⁱⁱ

Niet valt in te zien waarom een dergelijke daling de Europese kantoren niet zou treffen. De op zich atypische veroorzaakte huidige inflatie zal de advocatuur noch het notariaat links laten liggen.

Het laat zich raden dat de aanstaande economische neergang ook in de juridische dienstverlening zal leiden tot afnemende omzetten en dus lagere winsten. De lagere winsten zullen versterkt worden door de gevolgen van de ‘War for talent’ binnen de juridische dienstverlening. Deze heeft ertoe geleid dat de laatste jaren de investering in mensen met relatief hoge financiële vergoedingen gepaard is gegaan.

Het verdienmodel van de advocatuur en het notariaat brengt met zich mee dat bij een lagere omzet de personeelskosten hoog blijven, met als gevolg een aanzienlijk lagere winst. Er wordt wel gerekend dat elke euro lagere omzet leidt tot een drievoudige lagere winst. Oorzaak: de kosten kunnen veelal niet op korte termijn substantieel worden verlaagd.

Afgezien van de huidige economische omstandigheden is de zakelijke dienstverlening volop in beweging; niet alleen de advocatuur. Ook de markt als zodanig, de Umwelt, de hele geopolitieke en sociaal-economische omgeving. Corona en Oekraïne laten hun weerslag zien. Het tekort aan aardgas en de daardoor exorbitant rijzende prijs van energie doet de inflatie naar ongekende naoorlogse hoogten stijgen. Maar ook de gevolgen van de vergrijzing laten al langere tijd hun sporen na.

Het is inmiddels een bekend gegeven: de klassieke advocatuur ondervindt naast conjuncturele invloeden concurrentie uit vele hoeken; denk aan de BIG4 (one-stop-shopping), de ALSP’s (sterk gespecialiseerde diensten op deelniveau), maar ook van niche- en boutique-kantoren (lagere tarieven; zelfde service en kennisniveau als de grote kantoren). Probleem bij het tackelen van de hiervoor genoemde problematiek is dat dit naast financiële investeringskracht ook investeringen in menskracht vergt. Bij het overgrote deel van de advocatuur en het notariaat ontbreekt die investeringskracht. Daarmee wordt de mogelijkheid om deze concurrentie het hoofd te bieden, beperkt.

Het is meer dan ooit gewenst het bestaande Business Plan tegen het licht te houden. Vrijwel alle advocatenkantoren - groot en klein - worstelen met het vinden van het juiste antwoord op de vragen die worden opgeroepen door de hedendaagse geopolitieke ontwikkelingen.

De oplossing is verre van eenduidig. Het is een ‘open deur’ dat ondernemen steeds een aan de specifieke periode aangepaste strategie vraagt. Evenals een aangepaste marsroute richting een efficiënte en winstgevende exploitatie van het kantoor. Bij het bepalen van een strategie is het gewenst rekening te houden met meerdere toekomstscenario’s. De huidige geopolitieke omstandigheden laten zien dat uitgaan van één enkel scenario - bijvoorbeeld uitgaand van groei, zoals in de afgelopen jaren - een gevaarlijk scenario is. Idealiter worden plannen gemaakt op basis van drie scenario’s: groei, krimp of status quo.

Een belangrijke eerste stap is om te luisteren naar de cliënten, naar de markt. Wat vraagt de markt, c.q. de branche waarop het kantoor zich heeft gericht? Is dat de branche die groei gaat opleveren?

Daarnaast is bij elk scenario dat gekozen wordt van essentieel belang er voor te zorgen de juiste mensen aan boord te krijgen en te houden. Er heerst een War for talent. De oorzaken zijn divers; de vergrijzing is waarschijnlijk de belangrijkste naast de wensen van Generatie Z ten aanzien van zaken als Work/Life-balance en hun terechte zorg voor het klimaat.

Derde druk ‘De advocatuur als onderneming’

In het boek ‘De advocatuur als onderneming’ bieden de auteurs elk op hun vakgebied een handleiding aan hoe en op welke wijze het moderne, hedendaagse kantoor, winstgevend en efficiënt te exploiteren. Ook het Inflatiespook kan met de ‘tools’ zoals in het boek aangereikt, worden aangepakt.



ⁱ Law Firms Facing Worst Financial Conditions in Years – TR Data
ⁱⁱ Law Firm Financial Index (LFFI) flashing warning sign to the legal industry in Q2 2022